TAARIFA
YA MHE. PROF. MAKAME MBARAWA (MB), WAZIRI WA MAWASILIANO, SAYANSI NA
TEKNOLOJIA KUHUSU SHERIA YA MAKOSA YA MTANDAO YA MWAKA 2015 KWA
WAANDISHI WA HABARI TAREHE 8 MEI, 2015.
____________________________
Ndugu Wananchi,
____________________________
Ndugu Wananchi,
Ndugu Waandishi wa Habari,
Kukua
kwa kasi kwa matumizi ya Teknolojia ya Habari na Mawasiliano (TEHAMA)
kumeleta mafanikio mengi katika nyanja mbalimbali za maisha ya kila
siku. Mafanikio haya yanathibitika kwa kuongezeka kwa huduma za
mawasiliano, huduma za kifedha na matumizi ya mitandao ya kijamii.
Aidha, mafanikio hayo yameleta changamoto nyingi katika jamii. Changamoto hizo ni pamoja na kuibuka kwa makosa mapya ya jinai na pia mbinu mpya za kutenda makosa ya zamani.
Aidha, mafanikio hayo yameleta changamoto nyingi katika jamii. Changamoto hizo ni pamoja na kuibuka kwa makosa mapya ya jinai na pia mbinu mpya za kutenda makosa ya zamani.
Ndugu Wananchi,
Makosa
hayo hujumuisha uhalifu wa Mitandao ambao simu za mkononi, kompyuta au
mifumo ya kompyuta hutumika kama nyenzo za kutenda uhalifu huo.
Mifano ya makosa hayo ni kama ifuatavyo:
1. Kumekuwepo na wizi wa fedha kwa njia ya mtandao,
2. Kumekuwepo na ugaidi kupitia kwenye mitandao,
4. Kuwepo na mmomonyoko mkubwa wa maadili,
3.
Kumekuwepo na uharibifu wa miundombinu muhimu ya Taifa kwa makusudi,
Kwa mfano kukatwa kwa makusudi Mkongo wa Taifa wa Mawasiliano. [Hii
imepelekea kuisababishia Serikali na Sekta binafsi hasara na kusababisha
kukosekana kwa huduma mbalimbali za kiuchumi na za kijamii].
Ndugu Wananchi,
Kama
mnavyofahamu kwenye kikao cha Bunge la Jamhuri ya Muungano wa Tanzania
lililopita, Serikali ilipeleka Mswada wa kutunga sheria ya uhalifu wa
mtandao (Cyber Crimes) na Sheria hiyo ilipitishwa na Bunge.
Madhumuni ya kutunga sheria hii kama sheria nyingine zilizotungwa na Bunge hapa nchini ni kutatua changamoto mbalimbali zinazoikabili jamii hasa kwenye matumizi ya TEHAMA.
Madhumuni ya kutunga sheria hii kama sheria nyingine zilizotungwa na Bunge hapa nchini ni kutatua changamoto mbalimbali zinazoikabili jamii hasa kwenye matumizi ya TEHAMA.
Ndugu Wananchi,
Ndugu Wandishi wa Habari,
Tanzania
siyo nchi ya kwanza kutunga sheria kama hii. Kuna nchi mbalimbali
duniani zimetunga sheria kama hii, kwa mfano nchi ya Uingereza (UK
Computer Misuse Act, 1990), India (IT Act, 2000), Malaysia (Computer
Crime Act 2. ) Uganda (Computer Misuse Act, 2010), Korea ya Kusini
(Information and Communications Network Act na Information and
Communication Infrastructure Protection Act), Singapore (The Computer
Misuse and Cybersecurity Act), Maturities (Computer Misuse and
Cybercrime Act, 2003), Afrika ya Kusini, Marekani (Computer Fraud and
Abuse Act, 1984) na nyingi nyinginezo.
Ndugu
Wananchi sasa mmepata pahala pa kukimbilia, kwani mukitendewa uhalifu
kupitia mitando sheria hii itawasaidia kupata haki zenu. Ninawashangaa
sana wale wanaopinga kutungwa kwa sheria hii hapa Tanzania.
Haikubaliki hata kidogo kuona Wantanzania wengine wanakumbana na uhalifu kupitia Kwenye mtandao na wachache kwa faida zao binafsi wanataka Serikali ikae kimya.
Sheria hii haina tofauti na sheria za nchi nyingine nilizozitaja hapo awali. Sheria hii imetungwa kwa mazingira ya nchi yetu ya Tanzania.
Haikubaliki hata kidogo kuona Wantanzania wengine wanakumbana na uhalifu kupitia Kwenye mtandao na wachache kwa faida zao binafsi wanataka Serikali ikae kimya.
Sheria hii haina tofauti na sheria za nchi nyingine nilizozitaja hapo awali. Sheria hii imetungwa kwa mazingira ya nchi yetu ya Tanzania.
Ndugu Wananchi,
Sheria hii sasa imeshasainiwa na Mhe. Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Dkt. Jakaya Mrisho Kikwete baada ya kupitia hatua zote za kuiboresha.
Hatua ya MWISHO ilikuwa ni ile ya marekebisho yaliyofanywa na Bunge ambapo baadhi ya vifungu vilivyolalamikiwa viliboreshwa.
Kwa hivyo wananchi sasa tuipokee sheria hii na kuitumia. Sheria hii ni nzuri na itasaidia sana kuwalinda wananchi, mitandao na miundombinu yetu muhimu ya kitaifa.
Hatua ya MWISHO ilikuwa ni ile ya marekebisho yaliyofanywa na Bunge ambapo baadhi ya vifungu vilivyolalamikiwa viliboreshwa.
Kwa hivyo wananchi sasa tuipokee sheria hii na kuitumia. Sheria hii ni nzuri na itasaidia sana kuwalinda wananchi, mitandao na miundombinu yetu muhimu ya kitaifa.
Katika
kuitumia sheria hii na kama ilivyo kwa sheria nyingine yoyote,
patakapoonekana kuna mapungufu, marekebisho yatafanyika. Kwa hivyo kama
kuna mtu yeyote mwenye maoni ya kuiboresha sheria hii anaweza kuleta
maoni Serikalini hapa Wizarani.
Ninarejea tena: Waheshimiwa Wabunge, Waheshimiwa Mabalozi, wadau mbalimbali wa Sekta ya Mawasiliano, waandishi wa habari, wana-bloggers, na wananchi kwa ujumla kama kuna yeyote mwenye maoni ya kuboresha kifungu chochote cha sheria hii alate maoni hayo hapa Wizarani.
Ninarejea tena: Waheshimiwa Wabunge, Waheshimiwa Mabalozi, wadau mbalimbali wa Sekta ya Mawasiliano, waandishi wa habari, wana-bloggers, na wananchi kwa ujumla kama kuna yeyote mwenye maoni ya kuboresha kifungu chochote cha sheria hii alate maoni hayo hapa Wizarani.
Serikali
kupitia Wizara yangu itapokea maoni au ushauri huo, tutayatafakari na
kuyafanyia kazi kwa kina. Haitosaidia sana kusema huko pembeni, jukwaa
zuri la kuleta maoni ni kupitia Wizara yangu.
Ndugu Wananchi, na
Ndugu Waandishi wa Habari,
Hii haitokuwa sheria ya kwanza kufanyiwa marekebisho kama itaonekana kuna umuhimu wa kufanya hivyo.
Ahsanteni na Ninawashukuru sana kwa kunisikiliza.
#################################
Ufuatao hapa chini ni uchambuzi kidogo kuhusu baadhi ya vipengele vilivyozua utata katika muswada huu uliokuwa umetolewa
1. Kifungu 7 (2b): Mpokeaji wa ujumbe (receiver) anaweza kushtakiwa
kwa kosa la kupokea ujumbe ambao sheria imeufanya kuwa wa jinai. (Mfano:
Mtu akikuforwadia ujumbe, ukiupokea na wewe umefanya kosa la jinai).
2. Kifungu 8: Itakuwa ni kosa la jinai kama mtu ataweka wazi nyaraka
za siri za serikali hata kama ni nyaraka ya kusaidia nchi kwa ujumla
(Mfano: Matumizi mabaya ya mali ya umma).
3. Kifungu 14: Picha
yoyote yenye mwelekeo unaoweza kuonekana kama ‘mchafu kingono’ inaweza
kupelekea mtu kufungwa hadi miaka 10 au kulipa milioni 30; (Mfano: mtu
kaposti picha yake ambayo sio ya ponografia lakini ‘ikatafsiriwa’ hivyo.
Sheria haijatafsiri ponografia!)
4. Kifungu 23: Je, ulijua kuwa
‘kusababisha maudhi ya hisia’ kwa mtu mwingine ni unyanyasaji na unaweza
kufungwa kifungo kisichopungua mwaka mmoja?
5 Kifungu 22:
Ukiweka ujumbe katika mtandao na ukaufuta au kuuboresha, kama
ukishtakiwa kwa kuweka ujumbe huo unaweza kuhukumiwa pia kwa adhabu ya
kuuboresha au kuufuta. (Mfano: unapofuta ‘status’ zako za WhatsApp,
unaweza shitakiwa kwa kuchelewesha ushahidi kisa tu ulifuta na hamna mtu
anayeweza kujua ulifuta kwa kusudi au la.)
6. Mkuu wa kituo cha
Polisi chochote kile nchini anaweza kuagiza wewe umpatie simu/laptop
yako au taarifa zako zote (kwenye email, chats) au hata vifaa vyako au
ofisi yako kwa ajili ya upelelezi bila oda ya Mahakama.
7.
Serikali kupitia waziri husika ndio ina mamlaka ya kusema jambo
lililowekwa kwenye mtandao ni la kweli, uongo au la kupotosha